Streszczenie

Autorem tragedii jest William Shakespeare. Powstawała ona na przełomie XVI i XVII wieku.

Elsynor, Dania

Akt I

Scena 1

Francis, Horacy, Marcellus i Bernardo pełnili wartę przed zamkiem i rozmawiali o duchu, niedawno zmarłego, króla Danii. Jakiś czas później strażnicy ponownie ujrzeli tego ducha. Wartownicy bezskutecznie próbowali go zatrzymać. Duch zniknął, a mężczyźni zastanawiali się co może oznaczać jego przybycie. Głos zabrał Horacy, który oznajmił, iż nie tak dawno król pobił władcę Norwegii –  Fortynbrasa, którego syn, również Fortynbras, szykował teraz zemstę i był gotów najechać w odwecie na Danię. Horacy domyślał się, że wizyta ducha mogła być zwiastunem złych wydarzeń. Wtem zjawa ukazała się po raz kolejny i znikła o świcie. Wartownicy zdecydowali, że poinformują o tym młodego księcia.

Scena 2

Nowym królem Danii był Klaudiusz.Był on bratem zmarłego króla. Postanowił wysłać poselstwo do króla Norwegii, aby ten zapobiec uderzeniu Fortynbrasa.

Tymczasem syn zmarłego władcy, książę Hamlet, był ogarnięty żałobą i smutkiem. Jego matka Gertruda i stryj, Klaudiusz, próbowali go pocieszać. Stryj stwierdził, że taka była wola nieba i nie powinien wobec tego rozpaczać. Dodatkowo namawiali Hamleta, aby porzucił studia w Wittenberdze i został przy nich. Hamlet zgodził się, lecz mimo to miał żal do matki, iż tak szybko skończyła żałobę po ojcu i wyszła za jego brata. 

Następnie Hamlet spotkał się z wartownikami, którzy opowiedzieli mu o duchu. Książę postanowił przyłączyć się do nich w czasie kolejnej warty.

Scena 3

Hamlet był zakochany w Ofelii. Jej brat, Laertes, radził siostrze, aby się zbytnio nie angażowała, gdyż Hamlet jest następcą tronu i będzie musiał przede wszystkim dbać o dobro kraju.

Następnie do pokoju wszedł ich ojciec, Poloniusz, który poradził synowi, aby wyjechał do Francji. Ofelia wyznała mu, że Hamlet przyznał się do swoich uczuć wobec niej. Ojciec zalecił jej ostrożność.

Scena 4

Nocą, Hamlet wraz z wartownikami, wyczekiwał nadejścia ducha. Dało się słyszeć odgłosy wesela jego matki i stryja. Po pewnym czasie, duch ukazał się zebranym i kazał Hamletowi pójść za nim. 

Scena 5

Duch oznajmił, iż jest ojcem Hamleta oraz, że informacja jakoby zmarł od ukąszenia węża, nie jest prawdziwa. Został bowiem zamordowany podczas snu, przez swego brata, który wlał mu do ucha truciznę. Zjawa poprosiła syna o pomszczenie jego śmierci po czym odeszła. Hamlet obiecał to zrobić i poprosił świadków rozmowy o zachowanie tajemnicy. Ci jednak nie słyszeli o czym Hamlet rozmawiał z duchem.

Akt II

Scena 1

Poloniusz wysłał list i pieniądze swemu synowi, Laertesowi. Przybyła Ofelia i wyraziła zaniepokojenie dziwnym zachowaniem Hamleta, który w trakcie odwiedzin był niechlujnie ubrany i małomówny. Poloniusz stwierdził, że możliwą przyczyną jest odrzucenie przez Ofelię, jego zalotów, gdyż dziewczyna za namową ojca nie przyjmowała już listów od Hamleta.Ojciec postanowił poinformować o tym Klaudiusza.

Scena 2

Gertruda i Klaudiusz martwili się dziwnym zachowaniem Hamleta i poprosili Rozenkranca i Gildensterna o zbadanie tego przyczyn. Nadszedł Poloniusz, który oznajmił, że król Norwegi zabronił Fortynbrasowi zbierania wojsk wokół Danii. Wspomniał też o swych podejrzeniach co do przyczyn zachowania Hamleta. Oznajmił, że zapewne Ofelia złamała mu serce. Postanowił jednak podglądać ich następne spotkanie, aby się upewnić, czy ma rację.

Gdy Poloniusz spotkał się z Hamletem, młody książę wymawiał zdania pozbawione sensu przez co wydawało się, że jest obłąkany. Gdy Poloniusz odszedł, przybyli Rezenkranc i Gildenstern. Wyjawili cel swej wizyty. W rozmowie poinformowali, iż do zamku przybyła trupa teatralna.

Hamlet postanowił spotkać się z aktorami. Poprosił Poloniusza, aby godnie przyjął przybyszów w pałacu. Następnie poprosił aktorów o zadeklamowanie fragmentu Eneidy. Na koniec poprosił, aby kolejnego dnia wystawili oni “Zabójstwo Gonzagi” i dodali do sztuki fragment jego autorstwa. 

Następnie Hamlet opuścił aktorów i wygłosił monolog, że nie może jawnie stawić czoła mordercy ojca i dlatego w dodanym fragmencie sztuki to aktorzy przedstawią morderstwo króla. Hamlet postanowił obsserwować w tym czasie zachowanie stryja. 

Akt III

Scena 1

Gildenstern i Rozenkranc oznajmili królowi, że nie poznali przyczyn dziwnego zachowania księcia. Następnie, w jego imieniu, zaprosili królewską parę na przedstawienie wystawiane przez przybyłych aktorów.

To w tej scenie Hamlet wygłosił słynny monolog zaczynający się od słów: “Być albo nie być to wielkie pytanie”. Bohater musiał bowiem podjąć ważną decyzję, którą postawę wybrać: czynną czy bierną.

Hamlet spotkał się z Ofelią. Wyznał jej, że tak na prawdę nigdy jej nie kochał. Następnie zaczął szydzić z kobiet, stwierdził, że są one podstępne i nie można im ufać. Ofeli poradził, aby wstąpiła do zakonu. Po rozmowie oddalił się.

Poloniusz z Klaudiuszem podsłuchiwali rozmowę Hamleta. Chcieli się przyjrzeć, aby wybadać przyczynę jego dziwnego zachowania. Klaudiusz stwierdził, że nie chodzi tu o nieszczęśliwą miłość. Według króla Hamlet dowiedział się o przyczynie śmierci ojca. Postanowił więc wysłać księcia do Anglii do chwili aż sprawa przycichnie.

Scena 2

Hamlet poinstruował aktorów jak mają odegrać zaaranżowaną przez niego scenę. Wyznał też Horacemu, że scena ta będzie bardzo podobna do przebiegu morderstwa jego ojca. Chciał w ten sposób zobaczyć reakcję swego stryja.

Rozpoczęło się przedstawienie. Liczni goście wraz z królewską parą oglądali występy trupy teatralnej. W końcu aktorzy zagrali scenę, w której śpiącemu królowi ktoś wlewa do ucha truciznę. Widząc to król Klaudiusz był przerażony i wraz z resztą widzów opuścił przedstawienie. Matka wezwała Hamleta na rozmowę.

Scena 3

Król coraz bardziej obawiał się Hamleta, dlatego postanowił, że Rozenkranc i Gildenstern będą mu towarzyszyli w podróży do Anglii.

Klaudiusz modląc się przyznał się do winy, że zabił swego brata. Nie wyraził jednak skruchy. Zdawał sobie sprawę, że jeśli poddani się o tym dowiedzą to straci władzę. Słyszał to Hamlet, który w odwecie chciał zamordować stryja, lecz powstrzymał go fakt, iż ten się modlił.

Scena 4

Gertruda rozmawiała w komnacie z Poloniuszem. Kobieta obiecała mu, że upomni Hamleta za jego zachowanie. Gdy książę nadszedł, Poloniusz ukrył się i podsłuchiwał rozmowę. Hamlet był agresywny. Matka zaczęła się go bać. Gdy Hamlet zauważył ukrytego za zasłoną człowieka, dźgnął go mieczem i zabił. Myślał, że za obiciem chował się król. Gdy wyciągnął ciało zobaczył, że zabił Poloniusza.

Hamlet zaczął atakować matkę, iż zbyt szybko porzuciła żałobę i poślubiła stryja. Nagle młodzieńcowi ukazał się duch zamordowanego ojca. Gertruda nie mogla go dostrzec i pomyślała, że syn jest obłąkany. Duch nadszedł, aby dodać synowi energii w wykonaniu wcześniejszego planu. Ponadto poprosił, aby przemówił matce do rozsądku po czym zniknął. Hamlet zaczął błagać matkę, aby odeszła od stryja. Gdy wychodził, poprosił matkę o zachowanie ich rozmowy w tajemnicy.

Akt IV

Scena 1

Gertruda w rozmowie z Klaudiuszem wyznała mu, iż Hamlet w przypływie obłędu zabił Poloniusza. Król postanowił natychmiast wysłać go do Anglii.

Scena 2

Rozenkranc i Gildenstern spytali Hamleta, gdzie ukrył zwłoki Poloniusza. Ten nie odpowiedział, lecz zaatakował, iż są oni przekupni i nie stoją po stronie prawdy. Wszyscy wyruszyli do króla.

Scena 3

Hamlet wyznał, że zwłoki Poloniusza znajdują się na schodach wiodących do galerii. Król oznajmił Hamletowi, że dla jego bezpieczeństwa powinien jaknajszybciej wyruszyć do Anglii, na co ten się zgodził.

Gdy wszyscy opuścili komnatę, król powiedział sam do siebie, że napisze list do króla Anglii, aby ten potajemnie zabił bratanka.

Scena 4

Hamlet w drodze na statek do Anglii spotkał Fortynbrasa, który na czele wojsk norweskich wyruszał na wojnę z Polską. Hamlet stwierdził, że takie wojny nie mają sensu, a ponadto obiecał sobie, że pomści śmierć ojca.

Scena 5

Ofelia po śmierci ojca postradała zmysły. Na spotkaniu z królewską parą zachowywała się jak wariatka. Królowi żal było dziewczyny i zlecił Horacemu, aby się nią opiekował. Ponadto wyznał Gertrudzie, że lud zaczyna plotkować o śmierci Poloniusza i jego szybkim pogrzebie. Nagle nadszedł jakiś sługa i oznajmił, że lud okrzyknął swoim królem Laertesa – syna Poloniusza.

Nagle przybył Laertes, który zażądał, aby wyjaśniono mu śmierć jego ojca. Podejrzewał króla o morderstwo. Wtem zobaczył swą siostrę, Ofelię, która się dziwnie zachowywała i wręczała zebranym wyimaginowane kwiatki. Król chcąc załagodzić gniew młodzieńca poprosił, aby wybrał on jednego z grona przyjaciół, który zadecyduje czy rzeczywiście król jest winien śmierci Poloniusza.

Scena 6

Do Horacego przyszedł list od Hamleta, w którym książę poinformował, że w trakcie wyprawy ich statek został zaatakowany przez piratów. Hamlet wykorzystał zamieszanie i przedostał się na inny statek wracający do Danii. Książę poprosił przyjaciela, aby ten czekał na niego, gdyż niebawem przypłynie.

Scena 7

Klaudiusz wyznał Laertesowi, iż to Hamlet zabił jego ojca i że planuje on zabić również jego. Ponadto król oznajmił, iż sam chciał pomścić śmierć Poloniusza, lecz nie zrobił tego ze względu na jego matkę.

Następnie wszedł sługa, która oznajmił, iż Hamlet wraca do Danii. Król i Laertes planują go zgładzić. Król zaproponował, żeby młodzi się pojedynkowali. Laertes mógłby ranić Hamleta zatrutym mieczem przez co ten by umarł. Na wszelki wypadek planował też zatruć wino, aby mieć pewność, że Hamlet umrze.

Nagle do komnaty przyszła królowa oznajmiając, iż Ofelia utonęła.

Akt V

Scena 1

Hamlet w końcu dopłynął do Danii. Wraz z Horacym wracał do zamku. Po drodze na cmentarzu spotkali grabarza kopiącego grób. Spytali dla kogo, lecz ten nie wiedział. Grabarz poinformował, że wśród leżących wokoło czaszek, leżała czaszka królewskiego błazna – Yoryka. Hamleta poruszyła ta informacja, gdyż go znał.

Nagle dostrzegli kondukt żałobników. Okazało się iż był to pogrzeb Ofelii. Hamlet podszedł do Laertesa i wyznał, że nie wierzy, iż jego łzy są szczere. Pomiędzy mężczyznami doszło do bójki. Hamlet wyznał, iż kochał Ofelię bardziej niż jej brat.

Scena 2

Hamlet w rozmowie z Horacym wyjaśnił dlaczego powrócił do Danii. Sam przecież chciał płynąć do Anglii. W trakcie podróży znalazł jednak listy jakie mieli przy sobie Rozenkranc i Gildenstern. W listach tych, król zlecił morderstwo Hamleta zaraz po przybyciu do Anglii. Książę napisał więc inny list i podmienił je. Wydał w nim rozkaz zabicia Rozenkranca i Gildensterna.

Ozryk wyznał Hamletowi, że król założył się o to, czy Hamlet pokona Laertesa w pojedynku. Książę przystał na zakład i chciał wziąć udział w pojedynku.

W końcu doszło do pojedynku. Gdy Hamlet zaczął uzyskiwać przewagę, król dodał truciznę do kielicha z winem. Prosił Hamleta o napicie się, lecz ten chciał najpierw skończyć walkę. Nagle puchar wzięła królowa i wypiła truciznę. W walce Laertes zdołał ranić Hamleta mieczem posmarowanym trucizną. Walcząc dalej omyłkowo wymienili się floretami i tym razem to Hamlet zranił Laertesa.

Królowa zaczęła się czuć coraz gorzej. W końcu upadła i ostatnim tchnieniem stwierdziła, że wino było zatrute. Laertes w przypływie poczucia winy wyznał Hamletowi prawdę o podstępie, i że to król był jego autorem. Hamlet zabił króla. Książę, umierając pogodził się z Laertesem. Obaj zaraz po tym zmarli.

Nadszedł posłaniec od angielskiego króla, który oznajmił, iż zgodnie z poleceniem w liście, Rozenkranc i Gildenstern zostali zabici. Następnie nadszedł Fortynbras, który nakazał swym żołnierzom pochowanie Hamleta jak bohatera. Horacy oznajmił zebranym, iż wyjaśni śmierć Hamleta i jego rodziny.